Gisteren nam ik in de vroege namiddag de trein naar Oostende. De eerste druppels in Gent beloofden een bui maar losten de verwachting niet in.

* Los van Lucas De Man/Het Zuidelijk Toneel

Het was niet de eerste voorstelling die ik van Lucas De Man zag, het was wel de eerste waarin hij zelf niet acteert. Hij lijkt altijd van dezelfde werkwijze te vertrekken: een thema, een reeks interviews, met experten en andere mensen, wat hij dan een onderzoek noemt en dan komt hij op het podium een verhaal doen. Dat hij het deze keer zelf niet deed, kon niet beletten dat je toch duidelijk zijn stempel ziet. In de introductie kon je bijna je ogen dicht doen en hem horen. Wat belerend, want hij heeft het onderzocht door zijn interviews, wat gemaakt grappig, want dan begrijpt het publiek het. Zo lijkt het wel een beetje en het klinkt vast negatiever dan ik het eigenlijk bedoel.

Los gaat over loslaten. Afscheid nemen van een dierbaar persoon in je leven, zonder dat je dit zelf wil, onverwacht en hard. We krijgen twee verhalen, een man en een vrouw, Oscar en Emma. Ze vertellen parallel de gebeurtenissen. De enige link tussen beide is het verlies. Wat me opviel was dat het verhaal van de man minder gedetailleerd was dan dat van de vrouw, misschien iets dat hij bewust deed omwille van zijn vorige voorstellingen. Het gaat telkens om een emotioneel moment, herkenbaar voor de zaal en dus wordt het stil en dus wordt het ook wel wat ongemakkelijk.

Hanneke Last en Tijs Huys balanceren op feitelijk vertellen wat er gebeurd is en alle emotionele registers open trekken. Een mooie voorstelling. Benieuwd welke voorstellingen De Man volgend jaar gaat kiezen.


* If there weren't any blacks, you had to invent them van Pianofabriek

De titel is afkomstig van een film van Johnny Speigh die 50 jaar oud is. De film gaat over identiteit, racisme en discriminatie. De acteurs vertalen dit naar de situatie van nu. Je komt op een filmset terecht en je ziet de rolverdeling. Soms moet er al eens onderbroken worden omdat er gesouffleerd moet worden, soms wordt al eens geprobeerd of een andere acteur het niet beter zou doen.

Het is een heel fijne productie, niet omwille van het acteerwerk, maar omdat op een frisse manier met oude ideeën wordt gespeeld zodat je echt een spiegel wordt voorgehouden. Ze tasten echt de grenzen af van wat in de jaren 60 nog bon ton was en hoe ver we dit eigenlijk achter ons hebben gelaten. Of ook niet. Ik moest meerdere keren lachen maar tegelijkertijd was er ook het besef dat de structuren maar traag evolueren. En ook ideeën soms maar traag zijn.

Ik ben met een vrolijk gevoel buiten gekomen, fris en intelligent theater. Maar even goed zijn er een aantal mensen tijdens de voorstelling vertrokken.