Chicklit

Kranten worden meer en meer een verzameling spaaracties. Nu eens punten knippen en op een spaarkaart kleven, dan weer met een bonnetje bij d...

Kranten worden meer en meer een verzameling spaaracties. Nu eens punten knippen en op een spaarkaart kleven, dan weer met een bonnetje bij de krantenwinkel,... De ene actie is met moeite afgelopen of de andere is al bezig. Nu eens dvd's, dan weer cd's of boeken,... Het houdt gewoon niet op en ook zogenaamde kwaliteitskranten zwichten onder de druk. Je krant is een venster op de wereld en via die acties kun je op de hoogte blijven van boeken die je moet gelezen hebben, cd's die je moet hebben in je collectie,... Bovendien het is met korting.

Vergis je niet, kranten zijn niet bekommerd om de opvoeding van de maatschappij, dergelijke acties worden enkel ingegeven door commerciële belangen, de verkoopcijfers, want die bepalen de prijzen voor de advertenties en zo is het cirkeltje rond.

En nee, ik werp geen stenen want ik ben zelf een bonnetjesverzamelaar. Familiebezoekjes zijn steevast een uitwisseling van bonnetjes en dergelijke. Abonnees hebben al eens het voordeel dat ze met één enkele bon het volledige pakket in één keer kunnen afhalen, geen gedoe meer met verloren bonnetjes of vakantieperiodes. Ik kon me perfect vinden in het plezier dat mijn tante dit weekend had bij het ontvangen van haar pakketje waargebeurde verhalen, want vorige week was ik immers zelf achter mijn stapeltje zomerliteratuur geweest. Geen waargebeurde verhalen, maar wel chicklit.

Chicklit... What's in a name? De boekenbijlage van diezelfde krant gaf er een nogal vage omschrijving aan, zoiets als "lectuur (want literatuur kun je dat moeilijk noemen) voor vrouwen geschreven door vrouwen over vrouwen, meestal jonge vrijgevochten dertigers die worstelen met relaties en in steden wonen, de best verkopende categorie boeken heden ten dage". De voorbeelden zijn natuurlijk Bridget Jones en Carrie Bradshaw. De respectievelijke auteurs Helen Field en Candace Bushnell verkochten hopen boekjes over deze dertigjarige vrouwelijke vrijgezellen in een grootstad die met de nodige ironie tegenover relaties staan maar tegelijkertijd in het plaatje proberen te passen. Ik heb beide boeken verslonden ondertussen een aantal jaren geleden, heb beide films gezien en ook een hoop afleveringen van de tv-serie, niet omdat ik me herkende in die vrouwen maar omdat het gemakkelijk leest, heel ontspannend,... Het valt natuurlijk niet te ontkennen dat het geen hoogstaande literatuur is, maar anderzijds is me ongetwijfeld iets ontsnapt bij Sense and sensibility van Jane Austen of Henry and June van Henry Miller, boeken waarin ook geworsteld wordt met relaties en heersende moraal en die wel tot de literatuur met een grote L worden gerekend.

De actie van de krant werd aangekondigd met nogal een stereotype foto (vrouw in bikini vermoedelijk op het strand) en bijhorende tekst ("mag je verslinden zonder aan te komen") die ik pas opgemerkt heb toen een lezersbrief verscheen. Mijn aandacht ging voornamelijk naar de boeken. In ieder geval is die bewuste brief niet onopgemerkt voorbij gegaan gezien de reacties de dag nadien, of is dat ook een uitgekookte marketingstrategie?

De bewuste brief heb ik niet gelezen maar aan de hand van de reacties kon ik opmaken dat juffrouw Huppeldepup zich door haar krant in een hoekje geduwd voelde, een hoekje waar ze zich niet thuis voelde. Waarschijnlijk behoort ze tot de bewuste leeftijdsklasse (zoals heel wat van de lezers van die krant, die ook al een sterk vrouwelijk profiel heeft) maar eigenlijk kwam het er op neer dat ze vond dat een kwaliteitskrant zich niet kon verlagen tot een dergelijk niveau. Nee, voor haar de filosofieboeken en de jazzcollectie maar geen "vrouwenboekjes". Het staat ongetwijfeld chiquer om te zeggen dat je de collectie "verboden boeken" van diezelfde krant hebt maar hoeveel van die boeken zou juffrouw huppeldepup reeds gelezen hebben? Zelfverklaarde intellectuelen hebben nogal eens de neiging om neer te kijken op producten voor de "massa", alsof die gemakkelijker te plezieren zijn. Heb ik al gezegd dat het ook typisch is voor chicklit dat die boekjes vooral gelezen worden door vrouwen over wie het niet gaat? Ach ja, want die vrijgevochten dertigers hebben het veel te druk, terwijl "andere" vrouwen wel eens dromen van die vrijheid... en uiteindelijk tevreden zuchten dat zij toch hebben (of denken te hebben) waar die vrouwen zo naar streven.

Zondag installeerde ik me in mijn luie tuinzetel, in het zonnetje, met boek twee uit de collectie (voor de liefhebbers, deze week bij de krant): Louter lust van Lydia Rood, 15 kortverhalen, ideaal voor een korte pauze, na het dweilen en voor ik het groen in mijn tuin ging aanpakken. Het eerste verhaal sleurde me mee: als veertienjarige had het (vrouwelijk) hoofdpersonage besloten om manager te worden zodat ze een secretaresse met "wormvormig" aanhangsel kon domineren. Ze beschrijft de selectie van een goddelijk exemplaar dat zijn brood verdient door haar op haar wenken te bedienen. Haar fantasie neemt de vrije loop en uiteindelijk wordt een hardnekkig secretaresse-baas-stereotype bevestigd. Best wel grappig... en ik geef toe, best wel opwindend, zoals ook op de achterflap beloofd werd.

Het valt natuurlijk niet te ontkennen, sex en verleiden draait om macht. Ik heb waar jij naar verlangt... Maatschappelijke evoluties hebben ervoor gezorgd dat (jonge) vrouwen vandaag meer mogelijkheden hebben om financieel onafhankelijk te zijn van hun partner, het beleven van hun sexualiteit is ontdaan van een hoop taboes (wat niet betekent dat er geen meer zouden zijn) of de angst voor een ongewenste zwangerschap,... Hoe je het draait of keert, het heeft de verhoudingen tussen mannen en vrouwen door elkaar geschud en traditionele rollenpatronen bieden niet langer het houvast dat ze ooit boden. Vrouwen willen niet langer zich in een hokje laten steken door sociale conventies. Uiteindelijk zwalpen we tussen feminisme en achterhaalde denkbeelden. Logisch dus dat er ook boeken uitgegeven worden waar die (jonge) vrouwen een stem krijgen, hun dromen, hun visies, hun zoektocht,... en dit alles met een portie humor overgoten. Het overaanbod kan niet ontkend worden, de planken in de boekenwinkel puilen uit, vaak met vertalingen van Amerikaanse pulp, maar mogelijk krijgen sommigen het statuut van Lolita of La fille d'O, boeken waar vrouwen hun sterkte tonen door wat algemeen als zwakheid wordt beschouwd.

Trouwens wat heeft het meeste impact, een intellectuele kaskraker die ongelezen in de boekenkast wordt gestouwd of een "pulp"boekje dat duizenden vrouwen een spiegel voorhoudt...

You Might Also Like

0 reacties